Afgelopen zaterdag was het 2 december 2017. We hadden een afspraak met Patrick van Zuidam om, eindelijk weer eens, zijn Millstone distilleerderij te bezoeken. Het toeval wil dat we precies vier jaar eerder ons eerste bezoek brachten aan Zuidam distillers in Baarle-Nassau. Er waren meer overeenkomsten. Het werd in ieder geval weer een inspirerend bezoek.
Normaal gesproken is de distilleerderij op zaterdagen gesloten maar voor deze gelegenheid maakte Patrick een uitzondering. Overigens was niet alles in ruste binnen het bedrijf. De micro-organismen deden immers hun belangrijke werk voor de te distilleren batches van deze week.
Patrick ontvangt ons in zijn kantoor waar we getuige zijn een proefsessie van de meester zelf. Voor hem staat een line up van diverse Rye whisky’s die hem ter beoordeling zijn aangeboden. We worden meteen deelgenoot gemaakt van zijn werkzaamheden als ook onze mening wordt gevraagd over de geuren en smaken die zich in de glaasjes bevinden. Een bijzonder mooi begin van de middag, dát belooft wat!
Het mooie aan dit begin van de middag is dat hier meteen de titel van het artikel ontstaat. Patrick zoekt namelijk in elk sample naar details die zijn eigen dranken nóg beter kunnen maken. Hij wil blijven leren, zich blijven ontwikkelen en waarom zou je dat niet doen via de kennis en werkwijze van je collega distillers?
Niet alleen persoonlijk is er ontwikkeling bij Zuidam. Stonden we bij ons eerste bezoek nog naast de 1000 liter Holstein stills, nu zagen we dan eindelijk zelf de grotere broers… Bij ons vorige bezoek was het nog zo dat de grote Holstein stills op het punt van levering stonden. Dit keer wacht het bedrijf op een akkoord voor de vergunning voor nieuwbouw met daarin twee nieuwe Forsyth stills.
Overigens zijn ook de kleinere stills, en ook de nog oudere ketels in de ruimte, nog dagelijks in gebruik. Om dat allemaal draaiende te houden is ook het aantal washbacks aardig toegenomen sinds ons vorige bezoek. Zoals gezegd werd er in de washbacks ook gewoon op zaterdag gefermenteerd, tegenwoordig wel met automatische koeling op de wanden van de tanks. De Rye mash stond heerlijk te borrelen met een sterke maar zeer aangename geur.
Dan is het tijd om het warehouse te betreden. De vorige keer dat we er waren was de toenmalige nieuwbouw voor ongeveer de helft gevuld met vaten. Inmiddels ligt het er ramvol met vaten rum, gin, genever en natuurlijk whisky. De gastheer trakteert ons, rechtstreeks uit de vaten, op enkele van zijn mooie dranken. Een 3 jaar jonge whisky, rijpend in een Oloroso butt, maakt meteen al indruk maar ook een zeer oude genever laat de kwaliteit van het distillaat wel zien, of eigenlijk proeven.
Tijdens de rondgang door het warehouse vertelt Patrick ook wat over zijn toekomstplannen. Eigen grond waarop de eigen granen verbouwd worden, met daarop het liefst ook een nieuw te bouwen distillery, moet zorgen voor weer meer ontwikkeling van het bedrijf. Op de geturfde gerstemout na zou Zuidam graag zelfvoorzienend zijn in de graanbehoefte.
In de nieuw te bouwen distillery moeten dus twee nieuwe stills geplaatst gaan worden. Deze worden van Schotse makelij en kennen een vorm die we ook in Schotland dus al vaker zagen. Zou dat nou ook verschil gaan maken in het distillaat dat deze ketels zal verlaten? Patrick vergelijkt het met een hamer. Het is slechts een stuk gereedschap. De vakman die het gereedschap hanteert, bepaalt het resultaat van de werkzaamheid.
Als je het ons vraagt heeft Patrick daar een belangrijk punt. Holstein stills staan nou eenmaal niet bekend als de makkelijkste stills voor het distilleren van goede spirit. Toch draait Zuidam al jaren met dit type ketel en met prachtige resultaten. Dan moet het met échte Schotse potstills zeker gaan lukken. Wij hebben er alle vertrouwen in!
De wil om te ontwikkelen als mens en als bedrijf, gecombineerd met de ambitie ooit de beste whisky van de wereld te maken, alles is aanwezig om nog jaren lang vooruit te kunnen. Wij gaan graag weer op bezoek als de toekomstplannen zich in een volgend stadium bevinden. In ieder geval zal het niet wéér vier jaar duren voordat we afreizen naar Baarle-Nassau.
Patrick bedankt voor je gastvrijheid en heel veel succes met de toekomst van Zuidam Distillers en Millstone Whisky.
